ms Kota Baroe in de Tweede Wereldoorlog

Frans Luidinga – Oktober 2012

Het was al weer bijna twee jaar dat Kapitein Hatenboer met de Kota Baroe van huis was en op 10 mei 1940 in zijn scheepsjournaal, terwijl hij midden op de Indische Oceaan voer op weg van Kaapstad naar Sabang, moest noteren: “Bij het ontvangen van het bericht dat Holland zich in oorlog bevond, werden alle vereiste voorzorgsmaatregelen genomen. Lichte koelte, heldere lucht, licht golvende zee,  lange deining. Slingerend schip. Verminderden vaart te 16.20. Gestopt 16.25-16.35″. Sindsdien was het schip van haven naar haven gevaren om noodzakelijke materialen benodigd voor de oorlogsvoering te lossen of te laden. In Belawan werd Kapitein Hatenboer afgelost door Kapitein Baggus.

De 43e reis van de Kota Baroe ving op 23 september in Belawan aan: 

v.d. Moer vertelt in zijn artikel “Jeugdherinneringen 19401942 hoe hij van Soerabaja naar Tjilatjap vluchtte. Daar aangekomen wist hij aan boord van de Kota Baroe te komen. “Tegen zonsondergang (2 maart) verlieten we – bij volle maan – Tjilatjap met ongeveer 800 man marinepersoneel aan boord, de meesten ondergebracht in een ruim of aan dek. We voeren tot 200 mijl bezuiden Java en zetten toen koers naar Colombo. Op een vroege ochtend meldde de oplettende uitkijk drie schepen. De kapitein voer er met maximum vaart (13 knopen) vanaf. Later hoorden we dat het een vliegkampschip en twee jagers betrof, die ons blijkbaar niet hadden gezien . Na een dag of tien arriveerden we in Colombo, waar de CZMNI met een deel van zijn staf per vliegtuig was uitgeweken en een hoofdkwartier had ingericht.”

Kota Baroe reis 43

Belawan                                                            23/09/1941/21.13

Soerabaja               28/09/1941/09.51         22/10/1941/15.54

Cheribon                23/10/1941/15.48         24/10/1941/15.48

Batavia                   25/10/1941/06.37         27/10/1941/17.38

Los Angelos           02/12/1941/12.39         07/12/1941/08.43

San Francisco       08/12/1941/12.55          09/01/1942/14.28

Los Angelos          11/01/1042/16.27           17/02/1942/03.31

Tlilatjap                 27/02/1942//0630       02/03/1942/20.31

Colombo               12/02/1942/09 .00       21/03/1942/19.05

Karachi                  06/04/1942/09.20       24/04/1942/24.00  einde reis 43

Bemanning

Kapitein                        H. Baggus

1e officier                      B. v. Gelder

2e officier                     F. Lubbers

3e officier                     G. Evenwel, J. de Vries

4e officier                     A. Jansen,

Marconist                    J. Bosselaar

Timmerman                J. Timmerman

Lampenist                    J. Blok

Hoofdmachinist         L. de Bruyn

2e machinist                H. Fröling

2e machinist                F. Gitz (ex Modjokerto)

3e machinist                J. de Vries

4e machinist                P. van Dyke, J.Glastra ( ex- Modjokerto), L. Theuns, A.v.d. Lent

5e machinist                A. v. Malsen (ex- Modjokerto), B.J. v.d. Puyl (ex-Modjokerto)

leerling machinist      Thong Kin Lin

Voorman                      P. v.d. Wal

Motordrijver               J. Fens, A. de Boer, W. v. Gent   

Olieman                       A. Story, J. v.d. Berg, J. Jonker,

Hofmeester                 L. Lymbach

Kok                               K. de Knegt

Bakker                          J. den Boer

Kapiteinsbediende     Saleh Achmat (ex Modjokerto)

Matroos                        M. Blok, J.Vlieland, W.van Haften, J.Maan, E. Westerveld, J.Klos, Neuteboom, P. de Zwart

Matroos/ kanonnier   J. Kley, A. Harms (ex Modjokerto), J. ter Horst, G. Heus,

Bedienden                    23 (2/3 afgemonsterd in Tjilatjap).

 

Volgens Loods Droste die de uittocht uit Tjilatjap meemaakte (Drost.,1944) lagen er toen (maart 1942) drie goede en snelle motorschepen binnen, de Zaandam, de Sloterdijk en de Kota Baroe. Alle drie bewapend met afweergeschut en anti- onderzeebootkanon.”Droste loodste de Zaandam naar zee en hoewel het de bedoeling was dat hij weer naar land zou terugkeren om zijn vrouw en kinderen op te halen en daarmee naar Australië te vluchten kon hij niet van het schip afkomen en bereikte in zijn eentje Australië.

Over zijn belevenissen schreef hij een boek “Tot betere Dagen”.

Voor het vertrek van de Kota Baroe op 2 maart kwamen 650 passagiers aan boord afkomstig uit Soerabaja bestaande uit officieren van de marine, adelborsten, onderofficieren en minderen, grondpersoneel van de marine luchtvaartdienst ( MLD) en vrouwen en kinderen van deze passagiers. Wie dit waren blijft onbekend omdat in het journaal passagierslijsten ontbreken. 23 Javaanse bedienden waren afgemonsterd. Onder de bemanningsleden bevonden zich een aantal ex- Modjokerto. Ze hadden het schip gemist omdat dit vroeger was vertrokken. Hierdoor misten ze het gruwelijke lot dat hun collega,s ondergingen toen ze door de Japanners werden gevangen genomen en in Kendari (Celebes) werden onthoofd. Redactie: voor het Modjokerto-oorlogsdrama zie volgende websitelink: https://lloydatelier.nl/modjokerto-2015/

De groep kwam onder bevel te staan van Kapitein ter zee Buenick. De Kota Baroe werd door een andere Loods naar zee geloodst. Pas in de avond kon naar buiten worden gevaren omdat het schip moest wachten op het tij. Het schip bleek geboeid te zijn maar door voor en achter te geven kwam het los. De kabel stond bij. De temperatuur was 29ºC. Er stond een ONO-wind kracht-3. Er was geen  tijd geweest om het schip van voldoende proviand te voorzien en Commandant Beunick zag zich genoodzaakt om een beroep te doen op de lading en liet 40 kisten gevuld met 48 blikken druiven vorderen. Ook liet hij 30 kisten gevuld met 72 glazen schaaltjes uit het ruim halen die als eetgerei voor de troepen dienden.

12 februari bereikte de Kota Baroe veilig en wel Colombo na onderweg een goede gelegenheid te hebben ondervonden. In augustus 1942 vertrok de Kota Baroe uit New York via Norfolk en Key West voor een zes maaanden durende reis naar Kaapstad, Trinidad, Massaua en kwam op 21 oktober in Suez aan. Ze voer in dienst van de American War Administration. Daarna voer het via Aden, Beira,en Port Elisabeth door Straat Magellaan door het Panamakanaal en Guantanamo naar New York waar het op 2 februari 1943 aankwam.

Frans Luidinga

Zoon van Slamat-Gezagvoerder Tjalling Luidinga

Frans is overleden op 24 december 2018