In het najaar van 1939 vertrok de ss Slamat vanuit Rotterdam naar Nederlands Indië. Mijn moeder, Adriana Zevenboom, was één van de passagiers. Zij vertelde me dat op een dag ( 24 oktober 1939), ergens midden op de Atlantische Oceaan, de scheepsarts werd vermist.
Op 24 oktober in de middag werd door een 2e klas passagier gemeld dat er iemand overboord was gevallen. Direct zette de gezagvoerder, Tjalling Luidinga de “Man overboord”-procedure in. Tijdens het zoeken werd een appèl bij de sloepen gehouden en bleek de scheepsarts te worden vermist.
Eén van de passagiers zei dat ze in een flits iets langs de patrijspoort van haar hut had zien vallen. Ze dacht toen dat het om een afvalzak ging en had er dus geen aandacht aan geschonken. Maar nu werd met de mogelijkheid rekening gehouden dat die waarneming in verband stond met de vermiste arts. Iedereen aan boord werd gevraagd vanaf de reling uit te kijken naar een teken van leven in de golven. Na een uur zoeken in zigzag-koers werd de man in een eindeloze watervlakte met golven van circa een meter hoog gevonden. Toen het schip de scheepsarts dicht genaderd was en werd stil gelegd, maakte mijn moeder een foto vanaf de reling. Een sloep werd neergelaten en de scheepsarts werd even later aan boord gebracht.
Naderhand heeft de man verklaard dat de situatie aan boord (er waren veel zieken met buikklachten) hem teveel was geworden. Later bleek bij een drinkwateranalyse te Kaapstad dat het Rotterdamse drinkwater in een bepaalde tank niet in orde was. De scheepsarts besloot er dientengevolge een eind aan te maken, maar wilde niet zondermeer overboord springen. Hij nam een handvol slaappillen in, trok een zwemvest aan en sprong in zee. Zijn bedoeling was om in slaap te vallen en drijvend in zijn zwemvest niet meer wakker te worden. Maar het liep allemaal anders omdat de arts op het moment dat hij in zee terecht kwam, een grote slok water binnenkreeg. Hij braakte vervolgens de slaappillen uit en zag de Slamat aan de horizon verdwijnen. Maar kennelijk was het zijn tijd nog niet want hij werd dus levend teruggevonden.
De gezagvoerder heeft de scheepsarts gedurende de rest van de reis in ‘nauwgezette observatie’ gehouden.
Eric ten Sande
Zoetermeer