DE NEDERLANDSE KOOPVAARDIJ IN OORLOGSTIJDACHTERGRONDINFORMATIE:
|
||||||||||||||||||||||
Eén van de belangrijkste bijdragen die Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog aan de geallieerde oorlogsvoering tegen Duitsland en Japan heeft geleverd, bestaat uit de rol die door de Nederlandse koopvaardij en haar personeel is gespeeld ……… In naam van de Nederlandse regering ontvingen op 10 mei 1940 de Kapiteins van alle Nederlandse schepen de instructie koers te zetten naar de dichtstbijzijnde neutrale haven. Vijf jaar later werd Nederland bevrijd en keerde de rust op zee geleidelijk weer terug. In die tijd verloren vele Nederlandse zeelieden (1200) het leven en werd de vloot van 557 zeeschepen gedecimeerd tot 350 schepen (37 % verlies).
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||
De Rotterdamsche Lloyd is in oorlogstijd bovenmatig getroffen, maar liefst 68% van haar schepen, waaronder drie van haar vijf grote passagierschepen (ss Slamat, ms Baloeran en ms Dempo). Buiten het drama met de SLAMAT hebben zich in de Tweede Wereldoorlog bij onze maatschappij nog meer verschrikkelijke rampen voorgedaan. Wij noemen o.a. de ramp met het ss GAROET (97 doden), de ramp met het ms MODJOKERTO (de gehele bemanning gedood), de ramp met het ss LANGKOEAS (slechts 3 overlevenden) en de ramp met het ss SITOEBONDO (17 doden). AANDACHT VOOR DE (NEDERLANDSE) OORLOG OP ZEEWij hebben, zoals wij dat ook in elke uitgave van ons museummagazine:’Het Lloyd-Kompas’ doen, tijdens de Slamat-herdenking in 2011, aandacht besteed aan de Nederlandse oorlog op zee en aan de overige Lloydrampen! opdat wij:
|
||||||||||||||||||||||
De Britse destroyer HMS Diamond redt wat er nog te redden valt !… |
||||||||||||||||||||||
DE GROOTSE RAMP IN DE GESCHIEDENIS VAN DE NEDERLANDSE KOOPVAARDIJEen van de meest indrukwekkende gebeurtenissen uit de oorlog ter zee is de tragedie in 1941 met het passagierschip van de Rotterdamsche Lloyd, het ss SLAMAT. Na aanhoudende aanvallen brengt de Luftwaffe het trotse passagierschip in de Middellandse Zee tot zinken. Er vielen vele doden, maar het Nederlandse thuisfront dat pas laat op de hoogte kon worden gebracht, kwam door haar eigen oorlogsellende nauwelijks aan treuren toe. Een verschrikkelijke ramp, met in totaal 983 doden, kon op deze manier in de vergetelheid raken.
Het zal nooit mogelijk zijn de volle omvang van deze gebeurtenis te beschrijven of te verfilmen zonder de grenzeloze bewondering en diep mededogen te voelen voor de vele opvarenden die in een kansloze strijd, samen met de prachtige SLAMAT, ten onder gingen. De oprichter en bestuursvoorzitter van het Koninklijke Rotterdamsche Lloyd Museum voelde het in 2010 daarom als een morele plicht, na de kleinschalige herdenking in 2007, het verhaal van de SLAMAT bij een groter publiek onder de aandacht te brengen. Maar eerst gaan we het hebben over de desastreuse gevolgen van deze oorlogsramp.
|
SLAMAT SONG
Met weemoed en niet zonder trots verzoeken wij u ter nagedachtenis aan alle slachtoffers de SLAMAT SONG af te spelen. ‘Die Maeze Sanghers’ uit Maassluis hebben er geen gras over laten groeien …….. de indrukwekkende songtekst was binnen de kortste keren gecomponeerd en de juiste Shantymuziek werd er bij gevonden. Bij de uitvoering van, met name de SLAMAT SONG, heeft menig aanwezige deelnemer een traantje geplengd. Een geweldige prestatie voor een heel goed doel …….. Hulde aan de makers, dirigent en zangers!
Klik op onderstaande blauwe tekst ……. om deze video af te spelen:
TJALLING LUIDINGA GEZAGVOERDER VAN HET ss SLAMAT
TIJDENS HAAR ONDERGANG OP 27 APRIL 1941
Tjalling als 4e Stuurman – 1908 |
Tjalling als 2e Stuurman – 1923 |
FOTO’S VAN SLACHTOFFERS
HMS Diamond
|
ss Slamat
|
HMS Wryneck
|
|||
COMMANDER HMS DIAMOND
Lieutenant Commander Philip Alexis Cartwright (36) |
COMMANDER ss SLAMAT
Captain: Tjalling Luidinga (51) |
COMMANDER HMS WRYNECK
Commander Robert Henry Douglas Lane (45) |
|||
SLAMAT CREW MEMBERS |
|||||
……………
|
Samuel de Boo Purser (41) …………………………….. |
George Brand
Scheepsdokter (61)
…………………………
|
Gerardus Borsboom Pantryman (31) ………………………….. |
David Bruggeman Kwartiermeester (41) ……………………………… |
…………… |
Martinus Diekerhof
1e Machinist (51)
|
Hendrik Doornkamp
Matroos (24)
|
Albertus Gramsma
3e Machinist (37)
|
Cornelis ten Have
2e Machinist (45)
|
||
Willem Jacob Klijn
1e Officier (46)
|
Gijsbert van Langeveld
4e Machinist (34)
|
Antonis Nicolaas Lokkerbol
Hofmeester 2e klas (32)
|
Johannes Hendrikus Lindeman
2e Marconist (46)
|
||
Jacobus Antonis Meeuwsen
Kok-Patissier (36)
|
Jan Nieweg
Matroos (33)
|
Frederik Jan de Reus 4e Machinist (29)
|
Cornelis Johannes Schraven
Kwartiermeester (50)
|
||
Arie van der Sjouw
3e Kok (25)
|
Philippus Sluijter
Bootsman (41)
|
Jan Marinus Weber
Barkeeper (42)
|
Jan Pille
Leerling Officier (22)
|
||
Johan Marinus Boele Hofmeester 1e klas |
|||||
ALLIED SOLDIERS |
|||||
Captain Dr Lennox Douglas (39) Surgeon NZEF 31818 Medical Corps attached to the ss Slamat |
Corporal William Douglas Tomlinson (NZEF) 14541 2nd Division Medical Corps attached to the ss Slamat |
Walter John Scott (35) (AUS) Lieutenant Corps of Signals 6th Division VX8357 |
Lieutenant Dr John Mortimer Watson (27) (UK) Surgeon RNVR – HMS Diamond |
||
David Stirling (UK) Gunner Royal Regiment of Artillery, 106th Lancashire Hussars |
Laurence Baron (21)(UK) Telgraphist D/SSX 20415 Royal Navy (HMS Wryneck) |
Edwin Lewis Wealthy (31) (UK) Gunner Royal Regiment of Artillery, 106th Lancashire Hussars |
James Vasey (22) (UK) Gunner 1502709 Royal Regiment of Artillery, 106th Lancashire Hussars |
||
Henry Lawrence Kilvert (26) (UK) Gunner 908046 Royal Regiment of Artillery, 106th Lancashire Hussars |
Alfred Charles Randell (36) (UK) Driver T/70466 Royal Army Service Corps, 106th Lancashire Hussars |
Stanley Jones (36) (UK) Gunner 859392 Royal Regiment of Artillery, 106th Lancashire Hussars |
Leslie Thomas Hall (30) (UK) Lance 788655 Royal Regiment of Artillery attached to 16 battery 2 |
||
Harry Conlon(21) (UK) Able Seaman D/JX – 146785, Crew member of HMS Diamond |
Gerard Corrigan (32) (UK) Bombardier 787087, Royal Regiment of Artillery, 106th Lancashire Hussars. Relative of Thomas Edward Lomath |
Thomas Edward Lomath (24) (UK) Gunner 864080 Royal Regiment of Artillery, 106th Lancashire Hussars. Relative of Gerard Corrigan |
James Frank Whittle ( )(UK) Driver T/199158, Royal Army Service Corps, 106th Lancashire Hussars |
||
SOME OF THE VERY FEW SURVIVORS (all of them deceased!) |
|||||
Johannes Marinus Trijsburg (35)
Assistent Purser ss Slamat Crew
Deceased: February 21st 2002.
|
Jasper de Jong (?)
Sailor ss Slamat Crew
|
George Dexter (23) (UK)
Allied soldier Royal Army, deseased: July 13th 2014.
|
|||
De Baai van Nauplion in meer vredige tijden – 1945
Herdenking van de grootste ‘vergeten’ ramp in de Nederlandse Koopvaardijgeschiedenis
Woensdag 27 april 2011
EEN GREEP UIT DE TALRIJKE FOTO’S |
|
Frans Luidinga wordt door Radio Rijnmond geïnterviewd
|
Voorzitter, Ed van Lierde neemt de ceremonie door met de HMS Diamond crew
|
Ed van Lierde geeft de Commander van het HMS Diamaond, Ian Clarke de laatste aanwijzingen
|
De koffiecorner tijdens de inloop van deelnemers
|
Koffie plus petite four
|
Expositie HMS Diamond met een deel van de crew
|
Bestuurslid, Kees Amsterdam in gesprek met de Australische Militaire Attaché Major Leichsenring
|
Briefing Vrijwilligers |
Interview Voorzitter, Ed van Lierde door RTV-Rijnmond ………………………………………………………………………….. |
De familie Ruys begeeft zich voor deelname aan de ceremonie naar het podium
…………………………………………………………………………….
|
Speech Voorzitter, Ed van Lierde |
Speech Commander HMS Diamond, Ian Clarke
|
Inleiding Frans Luidinga voor doop Slamatboek
|
De indrukwekkende video van de laatste Slamatoverlevende, George Dexter
|
Toespraak van Burgemeester Ahmed Aboutaleb |
Het Slamat/Diamond/Wrynech monument is onthuld door Anje ten Have (familie) en Burgemeester Ahmed Aboutaleb
|
De Bloemenceremonie voor het Slamatmonument |
Het einde van de Bloemenceremonie |
Een Britse matroos fotografeert de Slamatplaquette
|
Die Maeze Sanghers geven hun performance
|
De voltallige HMS Diamond crew plus de Britse Militaire Attaché, Captain Lambourn, Frans Luidinga en Ed van Lierde
|
Herdenkingsdiner – Ceremoniemeester Nico Guns gereed met zijn openingswoord
|
Herdenkingsdiner – De ‘Dames Danzi’ met hun muzikale omlijsting
|
Herdenkingsdiner |
Herdenkingsdiner – Een emotioneel dankwoord door Ed van Lierde
|
Het Slamatmonument te Oudehorne |
Alexandrië/Egypte – Bloemenkrans van het KRL-Museum bij het graf van Slamat-3e Stuurman, G. van der Woude
|
Athene/Griekenland – Met militaire eer een bloemenkrans van het KRL-Museum bij het graf van Slamat-Leerlingstuurman, J. Pille
|
Persuitingen vóór de herdenking
Persuitingen nà de herdenking
De komende tijd zullen hieronder steeds meer foto’s en video’s over de Slamat/Diamond/Wryneck herdenking worden geplaatst. Uiteindelijk zal een en ander in een fotoalbum worden geplaatst.
A: Televisie
A-1: Nos journaal
Dit moet nog worden geplaatst
A-2: TV Rijnmond (27 april 2011)
Hieronder een TV-interview van Ed van Lierde, Bestuursvoorzitter van het KRL-MUSEUM en Frans Luidinga zoon van Tjalling Luidinga Kapitein van het ss Slamat. Klik op de volgende link om het interview te zien en te horen.
B: Radio
B-1: Radio Rijnmond (4 april 2013)
Hieronder een radio-interview van Frans Luidinga. Om het fragment te beluisteren, klik op het driehoekje.
Audio: Frans Luidinga over de Slamat
Klik hier voor het volledige artikel
C: Schrijvende pers
Nedlloyd pensioenkrant nr. 6 – mei/juni 2011
Herdenkingsprogramma – 27 april 2011
Muzikale ondersteuning van de herdenking
BIJDRAGE VAN DE BRITSE KONINKLIJKE MARINE AAN ONZE SLAMAT/DIAMOND/WRYNECK – HERDENKING.
Nooit zijn de Britten bedankt voor de reddingspogingen die de bemanningen van het HMS Diamond en HMS Wryneck hebben ondernomen om de Slamat en haar opvarenden te redden. Op 27 april 2011 is daar verandering in gekomen en hebben wij de Commandant en zeven bemanningsleden van het moderne HMS DIAMOND zelfs uitgenodigd daadwerkelijk aan de plechtigheden deel te nemen.
HMS Diamond op ‘zig-zag’ -koers Commander Ian Clarke
De oude HMS Diamond |
Het HMS Wryneck |
OOGGETUIGENVERSLAG VAN EEN WRYNECK SAILOR
DE ONDERGANG VAN HMS DIAMOND EN HMS WRYNECK
Met dank aan Gary Clarke
Op 7 februari 2011 schreef Gary Clarke: “Recent vonden wij in het bezit van betreffende familieleden een 7 pagina lange brief van een HMS Wryneck Matroos waarin hij verteld over hoe zij werden opgedragen assistentie te verlenen bij het oppikken van overlevenden van een zinkend schip. Aangegeven werd dat HMS Diamond al ter plekke was en dat zij bij het oppikken van de overlevenden door Junkers 87 duikbommenwerpers werden aangevallen. Hij beschrijft het overboord springen, het zinken van beide destroyers en hoe hij overleefde en gered werd, maar daarna nooit meer naar zee wilde!
DEELNEMERS AAN DE HERDENKINGSCEREMONIE
FAMILIELEDEN VAN SLACHTOFFERS (58)
VIPS (18)
1. United Kingdom: Captain Peter Neil Lambourn, British Defence Attaché to the Benelux 2 t/m 9. United Kingdom: Commander Ian Clarke, Commanding officer of HMS Diamond plus 7 crew members 10. Greece: Mr. Yannis Ioannidis “Cultural Attaché of the Greek Embassy to The Netherlands 11. New Zealand: His Excellency George Troup, New Zealand Ambassador to The Netherlands 12. Norway: Commander S.G. Torre Andersson, Norwegian Defence Attaché to The Netherlands 13. Portugal: Mr. Jorge Silva Lopes, Minister-Counsellor and Chargé d’ Affaires of the Portuguese Embassy to The Netherlands 14. The Netherlands: Commodore Ir. C.H. (Kees) Boelema Robertus “Director of Operational Support of the Commander Royal Netherlands Navy 15. The Netherlands: Ahmed Aboutaleb, Mayor of Rotterdam.
FAMILIE-RUYS:
– De heer B.E. Ruys (Zoon van de in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers gefusilleerde Willem Ruys B.zn. Zie het websitehoofdstuk: ‘In Memoriam’),
– Mevrouw W.P. Barones van Pallandt-Ruys (Dochter van Willem Ruys B.zn.),
– Ir J.D. Ruys (Zoon van Willem Ruys B.zn.),
– Ir D.P. Ruys (Zoon van Ir J.D. Ruys),
– Drs L.A. Ruys en Mevr. C.L.M. Mertens (Zoon en schoondochter van Ir L.P. Ruys, die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog in Londen bevond),
– Drs C.T. Ruys en Mevr. E.M.S. Ruys-de Gaay Fortman (Eveneens zoon en schoondochter van Ir L.P. Ruys).
SPONSORS (39)
OUD KONINKLIJKE ROTTERDAMSCHE LLOYD MEDEWERKERS (84)
OVERIGE BELANGSTELLENDEN (75)
DIE MAEZE SANGHERS (70)
TOTAAL AANTAL DEELNEMERS AAN DE CEREMONIE: 344
De Organisatiecommissie
- Ed van Lierde (Algemeen overzicht, Ceremonie en Pr)
- Kees Amsterdam (Coördinator Gasten)
- Paul Slikkerveer (Coördinator Vrijwilligers en Muziek)
- Lean Amsterdam (Coördinator Catering)
- Maarten van der Lugt (Coördinator Catering)
- Arend Schmale (Coördinator Licht, Beeld en Geluid)
- Jaap Smoor (Coördinator Logistiek)
- Jaap Lucas (Coördinator Exposities)
- Nico Guns (Ceremoniemeester)
Zonder de zeer gewaardeerde inzet van de volgende vrijwilligers was deze herdenking absoluut onmogelijk! |
|
De dames vrijwilligers:
|
De heren vrijwilligers:
|
Wij kunnen bovengenoemde vrijwilligers niet genoeg bedanken voor hun vrijwillige en onmisbare inzet! |
DE BLOEMEN EN PLANTEN DIE DE HERDENKING ‘OPFLEURDEN’
DEELNEMERS AAN HET HERDENKINGSDINER
DEELPROJECTEN – HERDENKING
1. DE HERDENKINGSLOCATIE
2. HET SLAMAT-MONUMENT
3. DE SLAMAT-SONG
SLAMAT SONG
Om de video: ‘SLAMAT SONG’ af te spelen, klik op onderstaande tekst …….
4. WIMPEL EN VLAGGEN VAN DE SLAMAT/WRYNECK/DIAMOND
5. HERNIEUWDE UITGAVE SLAMAT-BOEK
6. SPECIALE HERDENKINGSUITGAVE VAN “HET LLOYD-KOMPAS”
Rabobank-Shipping te Rotterdam heeft de drukkosten van deze ‘Herdenkingsspecial’ gesponsord.
7. MINIATUURMODEL VAN HET ss SLAMAT
8. EXPOSITIES TIJDENS DE HERDENKING
- Onze eigen museumorganisatie, Stichting Koninklijke Rotterdamsche Lloyd Museum
-
British Royal Navy
-
Stichting Koopvaardijpersoneel 1940-1945
-
Damen Schelde Naval Schipbuilding BV
-
Frans Romeijnsen met olieverfschilderijen van Lloydschepen
9. HET ‘GEHEIME’ PROJECT
10. HET SCHILDERIJ-SUPPORTPROJECT
“WE’ll MEET AGAIN!”
Om de video: ‘We’ll meet again’ van ‘Die Maeze Sanghers’ uit Maassluis af te spelen, klik op onderstaande tekst …….